جعبه تقسیم برق چیست؟ کاربرد جعبه تقسیم برق چیست؟

تعریف جعبه تقسیم برق

جعبه تقسیم برق یا جعبه اتصال در ساخت و ساز ساختمان استفاده می‌شود. این جعبه تقسیم شامل یک جعبه مربعی شکل است که حفاظت و مانع امنیتی را برای اتصالات سیم برق و یا کابل برق فراهم می‌کند. بیشترین کاربرد جعبه تقسیم برق که عموم افراد برقی با آن آشنا هستند در تأسیسات الکتریکی و یا به زبان ساده در برق‌کشی ساختمانی یا صنعتی است. برای توزیع هادی ها و تجمیع مقطعی و محافظت از سیم برق یا کابل برق از جعبه تقسیم استفاده می شود. در ساختمان ها ی مسکونی و تجاری و کارخانه ها و صنعت بدلیل وجود شبکه توزیع برق می توان از جعبه تقسیم برق استفاده کرد. بدلیل کاربرد زیاد جعبه تقسیم برق در بسیاری از مکان ها جنس جعبه تقسیم برق متناسب با محیط استفاده می تواند از فلز یا غیر فلز باشد.

جنس جعبه تقسیم برق:

■ جعبه تقسیم برق فلزی.

■ جعبه تقسیم برق غیر فلزی یا پلاستیکی.

دلیل نامگذاری جعبه برق و علت استفاده از کد جعبه تقسیم برق چیست؟

جعبه تقسیم برق دارای کد های مخصوصی هستند. استفاده از آن کد ها باعث می شود ما بدانیم که از جعبه تقسیم برق در کجا و از چه مدل جنس آن استفاده کرد. جعبه تقسیم برق بر اساس همین کد ها می تواند تغییر اندازه داده و نیازهای متنوع ما را برطرف کند. جعبه تقسیم برق می‌تواند به سادگی برای حفاظت از اتصال سیم‌های چند منظوره استفاده و یک صفحه صاف آن را پوشش دهد. جعبه‌های برق مانند یک در، برای خروجی‌ها یا سوئیچ‌های دیواری استفاده می‌شود. جعبه‌های دیگر برای آویزان کردن وسایل سقف و سایر موارد استفاده می‌شوند.

علت نام‌گذاری آن به جعبه‌ تقسیم برق ( یا جانکشن باکس ) به کاربرد اولیه آن برمی‌گردد. در ابتدا از جعبه ‌تقسیم برق در برق‌کشی ساختمان برای مخفی کردن اتصالات و ایجاد انشعاب استفاده می‌شد. امروز باوجوداینکه کاربرد جعبه تقسیم برق بسیار تغییر کرده است، اما همچنان بانام اولیه خود یعنی همان جعبه تقسیم برق شناخته می‌شود. در هر سیستم برقی و صنعتی بین قسمت‌های مختلف اتصالات الکتریکی وجود دارد. این اتصالات ممکن است از طریق ترمینال و یا به‌صورت مستقیم سربه‌سر باشد. شرایط مختلف محیطی نظیر گردوغبار، حرارت بالا و رطوبت شدید بر روی این اتصالات مؤثر است. جهت افزایش ایمنی و جلوگیری از اتصالی بایستی این اتصالات درون محفظه بسته‌ای قرار گیرد. استفاده از جعبه ‌تقسیم برق راه‌ حل مناسبی برای این موضوع می‌باشد.

انواع جعبه ‌تقسیم برق ازلحاظ جنس بدنه:

■ جعبه‌ تقسیم برق آلومینیومی (دایکاست) .

■ جعبه ‌تقسیم برق گالوانیزه .

■ جعبه ‌تقسیم برق پلاستیکی (ABS) .

■ جعبه ‌تقسیم برق پلی کربنات .

■ جعبه‌ تقسیم برق ضد انفجار .

جعبه ‌تقسیم برق آلومینیومی (دایکاست):

جعبه‌ تقسیم برق آلومینیومی از آلیاژ آلومینیوم ساخته ‌شده و بسیار محکم و مناسب برای کاربردهای مهندسی مکانیک و اتوماسیون صنعتی است. این جعبه ‌تقسیم برق با توجه به جنس بدنه دارای ویژگی‌های حرارتی و مکانیکی ویژه‌ای است. این ویژگی آن را جهت استفاده در صنایع ، بنادر ، کشتی‌سازی ، بخش کشاورزی و به‌طورکلی کاربردهایی با شرایط و بارگذاری سخت ، کارآمد کرده است. جعبه ‌تقسیم برق آلومینیومی از تجهیزات داخلی خود در برابر انواع فشار و استرس جلوگیری کرده و در برابر سرما ، گرما و تخریب در جاده‌ها ، ریل‌های راه‌آهن و تونل‌ها مقاوم می‌باشد. این جعبه ‌تقسیم‌ های برق معمولاً دارای کلاس حفاظتی IP66 بوده و قالب آلومینیوم آن توسط یک پوشش رنگ الکترواستاتیک ضد خش پوشانده می‌شود. به‌طورکلی جعبه ‌تقسیم برق آلومینیومی مناسب برای استفاده در فضاهای باز و مرطوب و پرفشار می‌باشد.

جعبه ‌تقسیم برق گالوانیزه:

جعبه ‌تقسیم برق گالوانیزه مکانی مناسب برای اتصالات برقی می‌باشد که از اتصالات در برابر خطر دمای بالا و همچنین خوردگی محافظت می‌کند. این نوع جعبه ‌تقسیم برق به دلیل گالوانیزه بودن بدنه از خوردگی محافظت می‌شود. در این نوع جعبه ‌تقسیم برق فلز اصلی توسط لایه‌ای از فلز محافظ که معمولاً از جنس روی می‌باشد، پوشانده می‌شود.این نوع جعبه ‌تقسیم برق‌ در دو صورت گالوانیزه گرم و گالوانیزه سرد ساخته می‌شود. به‌طورکلی این نوع جعبه ‌تقسیم برق به دلیل داشتن قابلیت حفاظت در برابر خوردگی در شرایط محیطی باز که خطر خوردگی و زنگ زدن وجود دارد، استفاده می‌شود.

جعبه ‌تقسیم برق پلاستیکی (ABS):

جعبه ‌تقسیم‌ برق پلاستیکی جزء یکی از پرکاربردترین جعبه ‌تقسیم برق‌ ها در صنعت برق می‌باشد. ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن نسبت به جعبه ‌تقسیم برق‌ های با جنس بدنه دیگر کاربرد این جعبه ‌تقسیم برق را در محیط‌ها و مکان‌های مختلف زیاد کرده است.

از مهم‌ترین ویژگی‌های این جعبه ‌تقسیم برق‌ ها می‌توان مقاومت مکانیکی و خاصیت ضد ضربه بودن و همچنین مقاومت شیمیایی و عایق الکتریکی و حرارتی بالا نام برد. مقاوم بودن این جعبه ‌تقسیم برق‌ ها در برابر نور خورشید و قابلیت استفاده در محیط‌های با رطوبت و گردوغبار بالا استفاده از این جعبه ‌تقسیم برق را بیشتر کرده است. به‌طورکلی قیمت مناسب این جعبه ‌تقسیم برق ‌ها و همچنین استحکام و درجه حفاظت بالا از مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع جعبه ‌تقسیم برق می‌باشد.

جعبه‌ تقسیم برق پلی کربنات:

پلی کربنات یکی از سخت‌ترین ماده پلاستیکی شفاف و غیر شفاف می‌باشد. پلی کربنات جایگزین مناسبی برای شیشه و پلاستیک در بخش صنعتی ، ساختمانی و آزمایشگاهی است . جعبه تقسیم برق پلی کربنات همراه با صفحه مونتاژ فلزی دارای درب شفاف مقاوم در برابر ضربه، تغییر شکل، تغییر رنگ، آتش و خطرات برق‌گرفتگی می‌باشد. این جعبه ‌تقسیم برق‌ ها قابلیت استفاده در فضای باز و محیط‌های مرطوب را دارند. معمولاً از این جعبه ‌تقسیم برق‌ ها به‌عنوان تابلو برق جهت مونتاژ مدارات الکتریکی قدرت و یا فرمان مورداستفاده قرار می‌گیرند.

جعبه ‌تقسیم برق ضد انفجار:

مختصری درباره جانکشن باکس ضد انفجار

جعبه تقسیم برق یا جانکشن باکس ضد انفجار یا به اصطلاح دیگر محفظه ضد انفجار دارای اجزای الکتریکی مختلف مانند سوئیچ ، سوکت ، ترانسفورماتور و کنترل و دستگیره برای حفظ محیط اطراف ازخطرات برق است . این محفظه ضد جرقه با به کارگیری فن آوری به روز در برابر جرقه ، انفجار و شوک الکتریکی مقاوم است همچنین قابلیت تحمل دمای شدید را دارد.

استفاده از این جعبه تقسیم های برق یک راه حل ایده آل برای جلوگیری از خسارت های شدید برای محیط های خطرناک مستعد انفجار می باشد . محفظه حفاظتی ضد انفجار بسته به محل استفاده و سطح حفاظت آنها ارائه می گردد .در اینجا به شرح مشخصات فنی جعبه تقسیم برق ضد انفجار می پردازیم .این جعبه ‌تقسیم برق ها در ابعاد مختلف طراحی و تولید می شوند.

طول جانکشن باکس ها از 250 میلیمتر تا 720 میلیمتر.

عرض جانکشن باکس ها از 200 میلیمتر تا 560 میلیمتر.

عمق جانکشن باکس ها از 170 میلیمتر تا 345 میلیمتر می باشند . ضمناً جانکشن باکس ضدانفجار میتواند از جنس آلومینیوم و استنلس استیل و GRP باشد.

انواع باکس ضد انفجار:

■ جعبه تقسیم برق ضد انفجار آلومینیوم.

■ جعبه تقسیم برق ضدانفجار استنلس استیل.

■ جانکشن باکس ضدانفجار GRP.

جعبه تقسیم برق ضد انفجار آلومینیوم:

جعبه تقسیم برق ضد انفجار فلزی آلومینیوم و ضد آب و ضد گرد و غبار مناسب برای نصب و راه اندازی تجهیزات الکتریکی است.این نوع از جعبه تقسیم برق فلزی ضد انفجار آلومنیوم دارای بهترین نوع حفاظت جعبه تقسیم برق ضد انفجار به همراه واشر دور درب ، لولا و دسته درب ، باکس ضد انفجار در ابعاد و اشکال و ضخامت متفاوت به همراه ریل و ترمینال و با قابلیت نصب چراغ سیگنال ضد انفجار شستی های چند حالته ، استپ و استارت ضد انفجار ، آمپرمتر ، …بر روی درب جعبه تقسیم برق ضد انفجار می باشد. پانچ و پخش انواع گلند ضد انفجار در اطراف بدنه جعبه تقسیم برق تا حد مجاز و استاندارد کمپانی تولید کننده این محصول می باشد. از دیگر محاسن این نوع جانکشن باکس آلومینیوم ضد انفجار و ضد آب که میتوان به آن اشاره کرد قابلیت نصب ریل ، ترمینال ، بریر ، کنتاکتور ، فیوز و … می باشد. همچنین در بدنه این جعبه تقسیم برق از پیچ و مهره های ضد زنگ استفاده شده است.

جعبه تقسیم برق ضدانفجار استنلس استیل:

جعبه تقسیم برق ضد انفجار استیل، ساخته شده از فولاد ضد زنگ و مناسب برای تاسیسات الکتریکی می باشد. در محیط های تهاجمی و مرطوب و محیط هایی که دارای مواد خورنده هستند، به دلیل خاصیت ضد زنگی فولاد می توان از این نوع جنس جانکشن باکس ها استفاده نمود . از متعلقات این جعبه تقسیم برق ، به پیچ و مهره ضد زنگ ، واشر EPDM در محل اتصال درب و پیچ داخلی و خارجی می توان اشاره کرد. از این جعبه تقسیم برق می توان در موارد مختلف به عنوان ترمینال باکس ،جانکشن باکس نیز استفاده نمود. با توجه به نوع درخواست می توان انواع سوراخکاری را روی آن انجام داد. اهمیت انتخاب صحیح جعبه تقسیم برای محیط مربوطه به قدری مهم است که در صورت عدم توجه کافی امکان هرگونه خطرات جبران ناپذیر وجود دارد. این نوع جعبه تقسیم برق ضد انفجار استنلس استیل دارای واشر دور درب و با قابلیت ضد زنگ بودن باکس و معمولا به عنوان ترمینال باکس استفاده می شوند.جنس این جعبه تقسیم برق ضد انفجار با توجه به نام آن از استنلس استیل ساخته شده است .

جانکشن باکس ضدانفجار GRP:

جعبه تقسیم برق ضد انفجارGRP از پلی استر تقویت شده با فیبرنوری ساخته می شوند. جعبه تقسیم برق ضد انفجار GRP به دلیل مقاومت در برابر آلودگی روغن های سوختی و شوک مکانیکی و هم چنین سبک بودن و کاربردی بودن، می توانند در تمام کارخانه های صنعتی نصب شوند، به ویژه در مواردی که خطر بالقوه انفجار و یا آتش سوزی وجود دارد. درب جعبه تقسیم دارای یک واشر سیلیکونی است که مقاوم به درجه حرارت پایین و بالا و خوردگی می باشد. این نوع از جعبه تقسیم برق با ضخامت و سایزها و اشکال های متنوع ساخته شده است.

جعبه تقسیم برق ضد انفجار GRP دارای واشر دور درب ، مقاوم در برابر خورندگی، معمولا به عنوان ترمینال باکس استفاده می شوند. این نوع باکس ضد انفجار ایرانی مقاوم در برابر دمای بالا میباشد جنس جعبه تقسیم برق ضد انفجار ایرانیGRP از الیاف پلی استر میباشد این نوع از جعبه تقسیم برق با ضخامت و سایزها و اشکال های متنوع ساخته شده است.

در انتخاب یک جعبه ‌تقسیم برق چه مواردی باید در نظر گرفت؟

■ جنس بدنه و درب جعبه ‌تقسیم برق .

■ ابعاد جعبه ‌تقسیم برق .

■ درجه حفاظت ‌تقسیم برق .

■ روش نصب ‌تقسیم برق .

چند نکته راجب جعبه تقسیم برق:

گاهی اوقات جعبه تقسیم برق شامل ترمینال‌های توکار برای اتصال سیم‌ها است و در صورتی هم که ترمینالی در داخل جعبه تقسیم برق تعبیه نشده باشد می‌توان با نصب یک ریل مینیاتوری اقدام به نصب ترمینال ریلی نمود. نصب این ترمینال‌ها مزایای زیر را ایجاد می‌کنند.

۱ - از آشفتگی و بهم ریختگی سیم‌ها و اتصالات جلوگیری می‌کند که همین امر در بالا بردن سطح امنیت اتصالات سیم‌ها تاثیرر بسزایی دارد.

۲ - وجود ترمینال ریلی باعث می‌شود به راحتی دو یا چند سیم را به هم متصل نمود و یا از یک سیم انشعاب گرفت.

۳- ترمینال‌های ریلی قابلیت نصب شماره و یا لیبل را دارند و می‌توان نقشه ساده‌ای از اتصالات داخل جعبه تقسیم برق را بر روی درب آن چسباند و یا نقشه را در داخل جعبه تقسیم برق قرار دهیم تا در صورت بروز مشکل و یا ایجاد تغییر در سیستم براحتی می‌توان سیستم را کنترل نمود.

۴- جعبه تقسیم برق قابلیت نصب گلند را دارد و می‌توان سیم‌ها را از داخل گلند عبور داد. سپس آنها را وارد جانکشن باکس یا جعبه تقسیم برق نمود. این امر باعث می‌شود که اگر کابل‌ها توسط جسم خارجی تحت فشار قرار گیرند، این نیرو به ترمینال‌ها و یا محل اتصال منتقل نگردد.

۵- در صورت لزوم و باتوجه به شرایط محیطی می‌توان از جانکشن باکس‌هایی با آی پی بالا مثلا IP=۶۵ را نیز تهیه نمود که معمولا بر روی درب خود دارای یک واشر پلاستیکی می‌باشند. در صورت استفاده از گلند در ورودی و خروجی‌های سیم و کابل، پس از بستن درب جعبه تقسیم برق امکان ورود گرد و غبار، آب و رطوبت به داخل جعبه ترمینال وجود ندارد. این کار باعث محافظت بیشتر از اتصالات داخل جعبه تقسیم برق می‌گردد.