ورق فلزی چیست؟ انواع ورق های فلزی کدامند؟

دسته بندی ورق فلزی از نظر ضخامت چگونه است؟

در این دسته بندی ها ما یکی از معروف ترین برند های فولاد آلمان یعنی din آلمان را برای هود شاخص قرار داده ایم.

1- ورق فلزی نازک

■ ضخامت ورق فلزی نازک از 0.1 تا 2.75 میلی متر است.

2- ورق فلزی متوسط

■ ضخامت ورق فلزی متوسط از 3 تا 4.75 میلی متر می باشد.

3- ورق فلزی ضخیم

■ ضخامت ورق فلزی ضخیم از 5 میلی متر به بالاتر می باشد.

دسته بندی ورق فلزی از نظر جنس بکار رفته در آن چگونه است؟

ورق فلزی از لحاظ جنس به کار رفتع در آن به دو دسته بندی کلی تقسیم می شوند.

1- ورق فلزی آهنی

این دسته از ورق فلزی شامل ورق هایی می شود که در ساخت آن از فولاد های ساده کربنی وفولاد های آلیاژی و فولادهای ضد زنگ استفاده شده است.

2- ورق فلزی غیر آهنی

این دسته از ورق فلزی شامل ورق هایی می شود که در ساخت آن از آلومینیوم و مس و آلیاژ های آنان (ورق های برنج وبرنز، روی، قلع و منیزیم.) استفاده شده است.

دسته بندی ورق فلزی - فولادی :

1- دسته بندی ورق فلزی - فولادی بر اساس ترکیب شیمیایی .

2- دسته بندی ورق فلزی - فولادی بر اساس مشخصات ظاهری .

دسته بندی ورق فلزی - فولادی بر اساس ترکیب شیمیایی چگونه است؟

از نظر شیمیایی ورق فلزی - فولادی دارای دو دسته بندی کلی می باشد.

1- ورق فلزی – فولاد های کربنی : بدلیل اینکه در تولید این نوع ورق فلزی ، فولاد آن از عنصر کربن متشکل شده است آن را فولاد کربنی می گویند. تقسیم بندی این گروه از ورق فلزی بر اساس درصد کربن موجود در آن است.

■ فولاد های کم کربن

به ورق فلزی که در فولاد آن 0.25 درصد کربن وجود داشته باشد، گفته می شود.

■ فولاد های کربن متوسط

به ورق فلزی که در فولاد آن از 0.25 تا 0.65 درصد کربن وجود داشته باشد، گفته می شود.

■ فولاد های پرکربن

به ورق فلزی که در فولاد آن از 0.65 درصد به بالا کربن وجود داشته باشد، گفته می شود.

2- ورق فلزی – فولاد های آلیاژی:

■ فولاد های کم آلیاژ

به ورق فلزی که در فولاد آن 0.1 درصد عناصرفولاد آلیاژی وجود داشته باشد، گفته می شود.

■ فولاد های آلیاژ متوسط

به ورق فلزی که در فولاد آن از 0.1 تا 2.5 درصد عناصرفولاد آلیاژی وجود داشته باشد، گفته می شود.

■ فولاد های پر آلیاژ

به ورق فلزی که در فولاد آن از 2.5 درصد به بالا عناصرفولاد آلیاژی وجود داشته باشد، گفته می شود.

تقسیم بندی ورق فلزی – فولادی از نظر شکل ظاهری:

۱-ورق های سیاه معمولی

■ در این نوع از ورق فلزی هیچ گونه صیقلکاری انجام نشده است و لایه ای از اکسید سطح آن را پوشانده است .

۲-ورق های براق

■ این نوع از ورق فلزی داراز سطحی صاف و سفید می باشد که هیچ گونه اکسیدی در سطح آن وجود ندارد.

۳-ورق های گالوانیزه

■ سطح این نوع از ورق فلزی را با فلز روی پوشانده اند.

۴-ورق های آهن سفید

■ سطح این نوع از ورق فلزی با قلع پوشانده شده است.

۵- ورق های رنگی

■ این نوع از ورق فلزی دارای سطجی با رنگ های مختلف هستند.

ورق فلزی چگونه تولید می شوند؟

ورق فلزی طی فرآیندی که در صنعت فولاد آن را نورد کاری می نامند بوجود می آید.در صنعت فولاد دو نوع نورد کاری وجود دارد.

1- نورد کاری گرم

■ ورق فلزی که طی این نورد بوجود می آید را ورق فلزی گرم می گویند.

2- نورد کاری سرد

■ ورق فلزی که طی این نورد بوجود می آید را ورق فلزی سرد می گویند.

دستگاه های نورد در حالت گرم شمش های فلزی را به ورق های ضخیم تبدیل می کنند. وورق های متوسط نیز از ورق های ضخیم در حالت گرم تولید میشوند. تولید ورق های نازک در حالت سرد صورت می گیرد.

نورد کاری گرم یا ورق گرم چیست؟

ورق فلزی گرم، ورق هایی هستند که از شمش ریخته گری شده با فرآیند نورد گرم تولید شده اند. این ورق ها به دلیل ظاهر تیره و کدرشان در بازار با نام ورق سیاه هم شناخته می شوند و به دو صورت کویل و شیت در ضخامت های 1.8 میلیمتر و بیشتر به بازار مصرف عرضه می گردد. به ورق هایی که از روش نورد گرم تهیه شود، ورق سیاه می گویند.

نورد کاری سرد یا ورق سرد چیست؟

ورق فلزی گرم، ورق هایی هستند که پس از نورد گرم، فرآیند نورد سرد روی آنها صورت می گیرد و به دلیل ظاهر براقشان(که نتیجه اعمال یک لایه روغن روی سطحشان است.) در بازار با نام ورق روغنی نیز شناخته می شوند. این ورق ها با ضخامت 0.3 الی 3 میلیمتر و در دو حالت شیت و کویل در بازار مصرف عرضه می گردد. به ورق هایی که از روش نورد سرد تهیه می شوند، ورق روغنی می گویند.

استاندارد ورق های فلزی موجود در بازار:

ورق های موجود در بازار به هفت دسته زیر تقسیم می شوند.

■ ورق های روغنی

■ ورق گالوانیزه

■ ورق استیل

■ ورق رنگی

■ ورق اسید شوئی

■ ورق سیاه

■ ورق آجدار

■ ورق آلومینیوم

ورق های روغنی:

در واقع نام گذاری ورق های روغنی که از روش نورد سرد تولید میشود مربوط به اصلاح عامیانه آن است. ورق های روغنی بدلیل دارا بودن شکل ظاهری براق و درخشان خود راحت قابل تشخیص هستند. از این نوع ورق ها بدلیل داشتن همین ظاهر در صنعت برای تولید ملزوماتی که نیاز به ظاهری زیبا دارند، استفاده می شود. برای این نو تولیدات می توان مثلا تولید یخچال و ماشین لباسشوئی را نام برد. ورق فلزی روغنی در سه دسته بندی اصلی تولید می شوند.

■ ورق نیمه کششی ST12

■ ورق معمولی ST14

■ ورق فوق کشش ST13

نکته: در واقع ورق های روغنی، پایه تولید ورق فلزی رنگی و رنگی گالوانیزه هستند. ضخامت این محصول از ۳۰ صدم میلی متر تا ۳ میلی متر است و در دو عرض استاندارد که شامل ۱۰۰ سانتی متر و ۱۲۵ سانتی متر است تولید می شوند.

ورق های گالوانیزه:

برای گالوانیزه کردن ورق های فلزی روش های مختلفی وجود دارد. یکی از اقتصادی ترین که در عین حال کاربرد بسیار بالایی دارد، بدین صورت است که فلز را در حوضچه های مذاب روی غوطه ور می کنند تا تمام سطوح این ورق از روی پوشیده شود.زمانی که این ورق از روی پوشیده شود خاصیت ضد زنگ زدگی پیدا می کند. در این روش بدلیل وجود کمی ناخالصی در روی، بر روی ورق های فلزی داخل حوضچه زائده هایی بوجود می آید که به آن گل می گویند. با به جود آمدن این گل ها عملا دسته بندی ورق فلزی گالوانیزه هم ایجاد می شود.

دسته بندی این نوع ورق فلزی در سه مدل بی گل ( به انگلیسی: Zero Spangle ) ، مدل گل ریز ( به انگلیسی: Minimum Spangle ) و مدل گل دار ( به انگلیسی:RegularSpangle ) انجام می شود..هر چه ورق ها دارای گل کمتری باشند عملا با کیفیت تر محسوب می شوند . استاندارد ورق گالوانیزه متفاوت است و با توجه به ضخامت ، وزن پوشش روی ، سرعت سرد شدن ورق ، چسبندگی ، ظاهر قطعات و… تقسیم بندی می شوند.

■ استاندارد ۱۴۶۱ ASTM A123 ISO

■ استاندارد AS/NZS 4680

■ استاندارد CAN/CSA G164

ضخامت این ورق ها از ۱۸/۰ تا ۶ میلی متر می باشد. عرض این ورق ها در دو سایز ۱۰۰ و ۱۲۵ سانتی متری و با کوتینیگ ۱۰۰ ، ۱۲۰ ، ۱۸۰ ، ۲۲۰ ، ۲۷۵ تولید می شوند.

کوتینگ ( Coatting ) میزان پوشش روی در دو سطح ورق و واحد آن gr/m2 می باشد. هر چقدر مقدار فلز روی (zn) بر روی سطح ورق ها بیشتر باشد، اصطلاحاً کوتینگ ورق بالاتر می رود. ورق های گالوانیزه که کوتینگ بالاتری دارند به مراتب کیفیت بهتری خواهند داشت ودر بازار به عنوان جنس مرغوبتر خرید و فروش می شوند. ورق های چینی کوتینگ بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ و ورق های ژاپنی و هندی و کره ای و غیره تا ۱۸۰ کوتینگ نیز دارا می باشند.

ورق استیل:

در واقع استیل، آلیاژی از آهن است که میزان کربن آن کمتر از دو درصد است. در صورتی که کربن موجود کمتر از 0.15 درصد باشد برای خود نام فولاد ساده کربنی نرم را برمی گزیند. از آن در میخ ها، پرچ ها و لوله هاب درزدار استفاده می شود. زمانی که درصد کربن آن از 0.15 تا 0.3 باشد، به آن کم کربن می گویند. از آن درتولید تیرآهن ،میل گرد و فنر ها استفاده می شود. اگر میزان آلیاژ کربن از ۰٫۳ تا ۰٫۶ درصد باشد به آن کربن متوسط می گویند که برای شفت ، میل لنگ ، فنر استفاده می شود و اگر آلیاژ بالای ۰٫۶ درصد باشد پرکربن است و برای اره ، آچار ، مته و پیچ گوشتی به کار می رود.

ورق استیل به دو صورت ساده کربنی و آلیاژی موجود است که تفاوت این دو نوع در عناصری می باشد که در آن وجود دارد. استیل ساده کربنی از عناصر معمولی شامل سیلیسیم ، منگنز ، گوگرد و فسفر تشکیل شده است. با افزودن آلیاژهای دیگری به این ترکیب، استیل ضدزنگ تولید می شود که خواص بالایی دارد. حداقل ۱۰٫۵ درصد کروم برای ضد زنگ شدن فلزات نیاز است تا کروم پس از ترکیب با اکسیژن هوا اکسید کروم را تشکیل دهد. در استیل های ضد زنگ که به استنلس نیز معروف هستند نیکل ، مولیبدن ، کروم نیز موجود است که باعث می شود در برابر خوردگی مقاومت کنند. از ویژگی های خوب این ورق این است که قابل بازیافت کامل است و می توان آن را دوباره قالب گیری کرد.

ورق های استیل از ویژگی های قابل توجهی برخوردار هستند که عبارتند از صاف و صیقلی بودن ، عدم زنگ زدگی یا خوردگی ، براقی ، روکش دار بودن ، ضد اسید و… . این محصول نیز همانند دیگر ورق ها به صورت رول و شیت عرضه می شود. ضخامت این محصول از ۴۰ صدم میلی متر تا ۲۰ میلی متر است و در عرض ۱۰۰ و ۱۲۵ سانتی متر است. اگر ورق های استیل فابریک باشد ۲۰۰*۱۰۰ و ۲۵۰*۱۲۵ سانتی متر است.

ورق رنگی:

همانطور که حدس می زنید نام این محصول برگرفته از رنگ های مختلفی هست که برای آن استفاده می شود. پایه ایجاد این محصول ورق گالوانیزه است. این ورق را رنگ و آستر می زنند و در داخل کوره قرار داده، تبدیل به ورق رنگی می شود. در کارخانه پس از تولید ورق گالوانیزه آن را با محلول چربی زدایی دوبار می شویند. پس از آن بوسیله آب سطح رویی و زیرین آن را شستشو می کنند. در مرحله بعد از شستشو آن را با دمیدن هوای گرم خشک می کنند و محصولی عاری از هرگونه ناخالصی ایجاد می کنند. برای مرحله بعد ماده شیمیایی خاصی را بر روی سطوح آن می زنند تا برای رنگ کاری آماده شود و باعث می شود ، رنگ به خوبی به ورق بچسبد و پوسته پوسته نشود.

پس از آن رنگ اولیه بر روی ورق زده می شود که به آن پرایمر می گویند. بعد از مرحله پاچیدن رنگ در کوره قرار می گیرد و باید بعد از آن برای سرد شدن منتقل و نگهداری شود. بعد از سرد شدن رنگ اصلی که از جنس پلی استر ، پلی وینیل ایدین فلوئوراید ، اپوکسی ، پلی وینیل کلراید و پلی یورتان است را توسط غلتک روی ورق می زنند و در کوره قرار می دهند تا رنگ کاملا پخته شود. رنگ های ورق رنگی شامل سفید ، آبی ، قرمز ، زرد ، سبز ، نارنجی ، قهوه ای ، لیمویی ، بنفش است که برای لوازم خانگی مثل اجاق گاز ، یخچال ، کابینت و یا صنایع فلزی ، صنایع ساختمانی و صنعت حمل و نقل استفاده می شود.

ورق اسید شویی:

این نوع ورق شباهت زیادی به ورق روغنی دارد و ار ورق های نورد گرم تولید می شود. در طی فرآیندی خاص تمام زغال های روی سطح محصول را از بین برده و ناخالصی های باقیمانده را با کمک اسید پاک می کنند. این ورق را توسط نورد گرم به ضخامت دلخواه رسانده و چربی های آن را به کمک اسید کلریدریک از بین می برند. در نهایت بعد از اسید شویی محصول به دست آمده صاف و کمی براق است که به آن ورق اسید شویی می گویند.

در سینی کابل با عرض 500 یا 600 میلیمتر، حتماً میبایست ضخامت ورق 1.5 یا 2 میلیمتر به بالا استفاده شود. ضمناً هر چقدر ارتفاع سینی کابل بیشتر شود ضخامت آن بیشتر میشود. به طور مثال در سینی کابل با ارتفاع 110 میلیمتر، حداقل ضخامت باید 2 میلیمتر باشد.ارتفاع سینی کابل نیز از 40 میلیمتر تا 200 میلیمتر ساخته میشود. با توجه به تغییراتی که در تکنولوژی‌ها دیده می‌شود و همواره شاهد زیاد شدن فن آوری‌های جدید هستیم، استفاده از سینی کابل این اجازه را می‌دهد تا هرچه سریعتر بتوان با توجه به تغییرات، امکانات یک مجموعه را به روز کرد. متعلقات و اتصالات مختلف برای سینی کابل‌ها می‌توانند ما را در جهت هر چه آسان تر شدن پروژه خود یاری کنند.

این محصول در دو صورت رول و شیت برش داده می شود و ابعاد ورق اسید شور فابریک شامل ۱۰۰۰*۲۰۰۰ میلی متر و ۱۲۵۰*۲۵۰۰ میلی متر است. وزن این محصول شبیه به ورق های نورد گرم (سیاه) می باشد. از این محصول برای لوله های نفت و گاز ، صنعت خودرو و کشتی سازی استفاده می کنند. این عملیات اسیدشویی که به فلاکسینگ نیز معروف است باعث می شود که سطح روی آهن ۲۵۰ برابر از فولاد سخت تر شود.

ورق سیاه یا ورق نورد گرم:

آهن آلات به دو دسته صنعت و ساختمانی تقسیم می شوند و همان طور هم که در ابتدای متن به آن اشاره شد از دو روش نورد سرد و نورد گرم تهیه می شوند. خروجی نورد گرم « ورق سیاه » است و این نام برگرفته از شکل ظاهری آن است یعنی این که فولاد در دمای بسیار بالایی در کوره ها ذوب می شود که از نظر ظاهری رنگ آن تیره و مات می شود و این رنگ متمایل به سیاه می باشد. تختال ها را در دمای ۱۲۸۰ درجه سانتی گراد در کوره ها گرم می کنند تا ضخامت آن را بین ۱٫۲ تا ۱۶ میلی متر برش دهند و به صورت کلاف بسته بندی کنند. طول این محصول بین یک تا ۱۲ متر متغیر است. عرض این محصول نیز در چهار سایز ۱۰۰ و ۱۲۵ ، ۱۵۰ و ۲۰۰ سانتی متر تولید می شود و ضخامت آن از ۱٫۵ تا ۱۰۰ میلی متر می باشد و استاندارد ورق سیاه با ST37 شناخته می شود. ابعاد این محصول تنوع بیشتری دارد و از ۲۰۰۰*۱۰۰۰ میلی متر تا ۱۲۰۰۰*۲۰۰۰ میلی متر متغیر است.

ورق آجدار:

این محصول از جنس ورق سیاه و نورد گرم است که به حالت و شکل خاصی آن را فرم می دهند و روی آن را به صورت هایی مانند خطوط مورب و کج ، دایره ای شکل و… قرار می دهند تا به حالت سرعت گیر شود (سطح این ورق دارای خطوط برجسته است.). این محصول را در کف اتاق ها ، کامیون و وانت بارها ، آسانسور و… استفاده می کنند. ورق های آج دار با ضخامت ۱٫۵ میلی متر و ۱۰ میلی متر و در ابعاد ۲*۱ متر و ۶*۱٫۵ و ۶*۲ متر تولید می شوند.

آلومینیوم ، مس ، و برنج نیز جز ورق های فلزی به حساب می آیند که در این گروه قرار نمی گیرند. اما پر مصرف هستند.

ورق آلومینیوم:

یکی از پر مصرف ترین نوع ورق هاست که مدت زمان زیادی است از آن در دنیا و در صنایع استفاده می کنند. از دلایل استفاده زیاد و تولید انبوه ورق آلومینیوم این است که انعطاف پذیری، مقاومت بالا ، ظاهری براق و تمیز دارد و قیمت آن به نسبت برخی از ورق ها مناسب تر و کمتر می شود. امیدواریم که این مطلب برای شما مخاطب گرامی مفید بوده باشد. مجموعه فنی و مهندسی نیرو توان از نظرات و پیشنهادات شما استقبال می کند. شما می توانید نظرات خود را با ما در میان بگذارید.